door Dr. L.E. Cartier, voor het eerst gepubliceerd in Facette 23 (februari 2017)

De Zuidzee pareloester Pinctada maxima staat bekend om de productie van witte, crèmekleurige en gouden parels. Dergelijke parels worden voornamelijk gekweekt in Australië, Birma (Myanmar), Indonesië en de Filippijnen. Interessant is dat 2016 de 60e verjaardag markeerde van de eerste oogst van gekweekte Zuidzee-parels op de Kuri Bay-boerderij (Australië), opgericht door Tokuichi Kuribayashi van Nippo Pearls in 1954 (Müller, 1997). In de afgelopen decennia zijn gekweekte parels uit de Zuidzee enkele van de meest gewilde en dure gekweekte parels op de markt geworden.

Momenteel worden gouden gekweekte parels uit de Zuidzee voornamelijk geoogst in Birma, de Filippijnen en Indonesië. Parelkwekers hebben gerichte eigenschappen en oesters waarmee ze zich kunnen concentreren op specifieke paarlemoerkleuren en dus parelkleuren. In februari 2016 had Dr. Laurent Cartier de kans om Jewelmer-parelboerderijen in de buurt van het eiland Palawan op de Filippijnen te bezoeken en de verschillende kweektechnieken te observeren die nodig zijn om gouden parels uit de Zuidzee te oogsten. Het Jewelmer-bedrijf werd in 1979 mede opgericht door Jacques Branellec en Manuel Cojuangco met als doel het produceren van hoogwaardige gouden gekweekte parels uit de Zuidzee.

Onbehandelde gouden Zuidzee gekweekte parels van hoge kwaliteit uit de Pinctada maxima oester blijven zeldzaam en zeer gewild op de internationale markt. Deze complexiteit (zowel ecologisch als technisch) die gepaard gaat met het kweken van deze parels is een beperkende factor om grotere hoeveelheden van dergelijke hoogwaardige gekweekte parels op de markt aan te bieden. Behandelingen om dergelijke parelkleuren en kwaliteiten te verkrijgen en na te bootsen zullen blijven bestaan, en SSEF doet onderzoek naar dergelijke behandelingen. Als zodanig is het ook erg belangrijk om productielocaties te bezoeken en betrouwbare monsters te verzamelen voor onderzoek. Het is dus belangrijk dat zowel gemmologisch onderzoek als correcte openbaarmaking (zie CIBJO Parelboek) gevolgd worden. Een ander aspect van parels waar SSEF zeer actief in is geweest, is DNA-fingerprinting van parels, zoals die van Pinctada maxima. Om door te gaan met het merk en de markt Zuidzee gekweekte parels van Pinctada maxima als zodanig is het belangrijk om deze op gemmologisch niveau te kunnen onderscheiden, tussen parels van vergelijkbare kleur en andere soorten. De waardering van gouden gekweekte parels uit de Zuidzee zal blijven stijgen naarmate deze relatief nieuwe hulpbron in de juwelenindustrie meer aandacht krijgt en een gouden toekomst belichaamt.

Zie voor meer informatie ook het artikel van Cartier & Krzemnicki (2016).

Parelmoer wordt al sinds de prehistorie gebruikt voor versiering. In de moderne tijd werd het ook artistiek gebruikt in inlegwerk, spelfiches, devotionele artefacten, als kraal voor de industrie van gekweekte parels, maar ook in de knopenindustrie, omdat het nogal populair was voordat plastic in actie kwam. Parelmoer is de gladde parelmoerachtige coating aan de binnenkant van sommige weekdieren en Pinctada maxima, de Australische pareloester in de Zuidzee (ook bekend als parelknoopoester en parelmoer oester) is een vrij belangrijke bron geweest, niet alleen voor de kwaliteit van het parelmoer, maar ook omdat de wilde schelpen beruchte afmetingen hebben van gemiddeld 20 tot 30 cm, tot 40 cm in uitzonderlijke gevallen. Hoewel lokale schelpen in het noorden al sinds de prehistorie zijn verzameld, begon de parelindustrie pas in 1868 in Australië, vooral in Queensland. Op de foto's een sorteerder voor parelschelpen in Thursday Island, Queensland, Australië. Foto Frank Hurley © Nationale bibliotheek van Australië; en een reeks Pinctada maxima-schelpen die worden vervaardigd als knopen, uit de collectie van het Museum of Applied Arts and Sciences (zwart-witfoto uit 1933 bij The Pearlbutton Manufacturing Co. Ltd in Sydney, New South Wales, Australië).

Bron: Rui Galopim de Carvalho (Portugal Gemas Academy)